یارا کمپرسور | کیفیت دستور کار ماست
نویسنده: تیم تحریریه یاراکمپرسور 
کمپرسور اسکرو دستگاهی است که هوای فشرده را به صورت مداوم و با فشار ثابت برای ماشینآلات و تجهیزات صنعتی تأمین می‌کند. این نوع کمپرسور دارای تنظیمات خاصی است که آشنایی با آن‌ها نقش مهمی در افزایش کارایی، کاهش استهلاک و بهبود طول عمر دستگاه دارد.
در این مقاله، بهصورت گام به گام نحوه انجام تنظیمات کمپرسور اسکرو را آموزش می‌دهیم تا بتوانید از حداکثر توان و بازدهی دستگاه خود بهره‌مند شوید.
استندبای (standby) در کمپرسور اسکرو به چه معناست؟
حالت استندبای در کمپرسور اسکرو، به حالتی گفته میشود که دستگاه در فاصله بین دو فرآیند بارگذاری و تخلیه (Load و Unload) قرار دارد. در این وضعیت، کمپرسور هوای فشرده جدیدی تولید نمی‌کند، اما به طور کامل هم خاموش نیست؛ بلکه آماده شروع به کار مجدد است.
این حالت یکی از ویژگی‌های کلیدی کمپرسور اسکرو به شمار می‌رود که نقش مهمی در کاهش استهلاک قطعات و صرفه‌جویی در مصرف انرژی دارد. استفاده از این قابلیت به ویژه در صنایعی که میزان مصرف هوای فشرده متغیر است، اهمیت زیادی دارد؛ زیرا باعث میشود دستگاه تنها زمانی کار کند که واقعاً به هوای فشرده نیاز است.
تفاوت استندبای با خاموش شدن
از تفاوت استندبای با خاموش شدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در حالت استندبای، کمپرسور هوای فشرده تولید نمی‌کند اما سیستم‌های کنترلی و الکتریکی فعال هستند تا در صورت نیاز، بلافاصله عملیات فشرده سازی را از سر بگیرند. در این حالت، مصرف انرژی بسیار کمتر از حالت کاری عادی است و از آن زمانی استفاده میشود که دستگاه در مدت کوتاهی دوباره مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
- اما در حالت خاموش شدن (Shutdown)، کمپرسور به طور کامل متوقف میشود و تمامی بخش‌های الکتریکی و کنترلی آن خاموش می‌شوند. برای شروع مجدد دستگاه در این وضعیت، باید کمپرسور به صورت کامل راه‌اندازی شود که هم زمان برتر است و هم مصرف انرژی بیشتری دارد.
تنظیمات استندبای در کمپرسور اسکرو
نظیم زمان استندبای (Standby) در کمپرسور اسکرو یکی از بخش‌های مهم تنظیمات دستگاه است که با آن می‌توان زمان آماده به کار بودن کمپرسور را کنترل کرد. در ادامه مراحل انجام این تنظیم بهصورت گام‌به‌گام آورده شده است:
- ورود به کنترل پنل (PLC): برای شروع، وارد کنترل پنل یا PLC کمپرسور شوید. دکمه ENTER را به مدت حدود ۵ ثانیه نگه دارید تا وارد منوی تنظیمات کمپرسور اسکرو شوید.
- ورود به منوی تنظیمات: در این مرحله، منوی تنظیمات روی صفحه نمایش ظاهر میشود. توجه داشته باشید که شکل منوها ممکن است با توجه به مدل و برند PLC متفاوت باشد، اما عملکرد کلی آن‌ها مشابه است. در بعضی از مدل‌ها (مانند ARSIN AR200) برای ورود به منوی تنظیمات، در صورت نیاز باید رمز عبور وارد کنید.رمزهای پیشفرض معمولاً یکی از موارد زیر هستند:
- 0000
- 1000
- 1111
- 1234
در صورت نامعتبر بودن این رمزها، باید رمز صحیح را از شرکت سازنده کمپرسور اسکرو دریافت کنید.
- پیدا کردن گزینه Standby Time: پس از ورود به تنظیمات، با فشردن دکمه ENTER (یا در برخی مدل‌ها دکمه PRG) به دنبال گزینه Standby Time بگردید.در این بخش، گزینه‌های مختلفی مانند Unload Pressure، Load Pressure و سایر تنظیمات عملکرد کمپرسور نمایش داده میشود. گزینه Standby Time معمولاً در قسمت‌های پایانی فهرست تنظیمات قرار دارد.
- تنظیم مقدار زمان استندبای: زمانی که گزینه Standby Time را پیدا کردید، عددی در مقابل آن نمایش داده میشود که نشان‌دهنده‌ی مدت زمان استندبای فعلی دستگاه است (برای مثال ۵ دقیقه). برای تغییر این مقدار، از دکمه‌های بالا و پایین (▲ ▼) استفاده کنید تا زمان مورد نظر خود را افزایش یا کاهش دهید. پس از انتخاب مقدار دلخواه، دکمه ESC را فشار دهید تا از منو خارج شده و به صفحه اصلی کنترل پنل بازگردید.
تنظیمات فشار باری در کمپرسور اسکرو
تنظیم فشار باری یا همان Load / Unload به شما کمک می‌کند تا کمپرسور بر اساس میزان مصرف هوا، به صورت خودکار روشن و خاموش شده و فشار سیستم همیشه در محدوده‌ی مطلوب باقی بماند. در ادامه مراحل انجام تنظیمات فشار باری در کمپرسور اسکرو به صورت گام به گام توضیح داده شده است:
- ورود به کنترل پنل یا PLC: تمام تنظیمات مربوط به فشار بارگذاری (Load) و تخلیه (Unload) از طریق کنترل پنل یا PLC کمپرسور انجام میشود. این پنل همان صفحه نمایشی است که روی بدنه‌ی کمپرسور اسکرو قرار دارد.
- ورود به منوی تنظیمات (PRG) : دکمه‌ی PRG که مخفف واژه Program است، در واقع همان دکمه تنظیمات (Setting) محسوب میشود. با فشردن این دکمه، وارد بخش تنظیمات اصلی کمپرسور می‌شوید.
- وارد کردن رمز عبور (Access Code): پس از فشردن دکمه PRG، دستگاه از شما Access Code یا همان رمز ورود به منوی تنظیمات را درخواست می‌کند. در صورتی که رمز را در اختیار ندارید، باید آن را از شرکت سازنده کمپرسور اسکرو دریافت کنید. در اغلب موارد، رمز پیشفرض 1111 است.
- انتخاب گزینه User Setting: بعد از وارد کردن رمز عبور، دوباره دکمه‌ی PRG را فشار دهید تا وارد بخش User Setting شوید. در این بخش مجموعه ای از تنظیمات کاربری نمایش داده میشود که میتوانید گزینه موردنظر خود را از بین آن‌ها انتخاب کنید.
- انتخاب گزینه Load / Unload Set: در بین گزینه‌های موجود، گزینه Load / Unload Set را پیدا کرده و با فشردن دکمه PRG وارد آن شوید. برای جابجایی بین گزینه‌ها از دکمه‌های + و – استفاده کنید تا به بخش مورد نظر برسید.
- تنظیم فشارهای Load و Unload: در این قسمت دو گزینه با عنوان‌های زیر نمایش داده میشود.
- Load Press
- Unload Press
اختلاف بین فشار Load و Unload معمولاً بین ۱٫۵ تا ۲٫۲ بار در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال، اگر فشار Load را روی ۸ بار تنظیم کنید، مقدار Unload باید حدود ۶ بار باشد.
با استفاده از دکمه‌های ▲ و ▼ میتوانید مقادیر دلخواه را تنظیم کنید. پس از پایان تنظیمات، برای ذخیره‌ی تغییرات و خروج از منو، دکمه ESC را فشار دهید.
مراحل تنظیم فشار کمپرسور اسکرو با PLC
برای تنظیم فشار در کمپرسورهای اسکرو که با PLC کنترل می‌شوند، مراحل زیر را با دقت انجام دهید:
- ورود به تنظیمات: ابتدا دکمه ENTER را فشار دهید و چند لحظه صبر کنید تا عبارت SET روی صفحه PLC دیده شود. عددی که بعد از آن ظاهر میشود، نشان دهنده بیشترین فشاری است که کمپرسور می‌تواند تولید کند.
به زبان ساده، هنگامی که فشار هوای داخل مخزن به این عدد برسد، فرآیند فشرده‌سازی متوقف میشود و هوای فشرده جدیدی وارد مخزن نخواهد شد. - تغییر فشار حداکثر: روی دستگاه دکمه‌های بالا و پایین وجود دارند که با استفاده از آن‌ها میتوانید مقدار فشار را کم یا زیاد کنید. توجه داشته باشید که این عدد نباید از حداکثر فشار مجاز کمپرسور بیشتر باشد. بهتر است قبل از انجام تنظیمات، با شرکت سازنده دستگاه تماس بگیرید تا از مقادیر دقیق و مجاز مطمئن شوید.
- تأیید تنظیم: بعد از انتخاب مقدار مناسب، دوباره دکمه ENTER را فشار دهید.
- تنظیم اختلاف فشار (diF): پس از این مرحله، روی صفحه عبارت diF نمایش داده میشود. عددی که در این بخش می‌بینید، اختلاف بین حداکثر و حداقل فشار کاری کمپرسور را نشان می‌دهد. برای مثال، اگر فشار حداکثر را روی ۸ بار تنظیم کرده باشید و مقدار diF برابر ۲ باشد، کمپرسور زمانی که فشار مخزن به ۶ بار برسد، دوباره روشن میشود و فشرده‌سازی هوا را آغاز می‌کند.
- خروج از تنظیمات: در پایان، با فشار دادن مجدد دکمه ENTER از حالت تنظیمات خارج شوید.
تنظیم تسمه کمپرسور اسکرو
بهطور کلی برای تنظیم تسمه کمپرسور دو روش وجود دارد:
- شل کردن تسمه
- سفت کردن تسمه
در روش اول، معمولاً الکتروموتور روی یک صفحه لولادار قرار دارد که با حرکت دادن آن می‌توان تسمه‌ها را تنظیم کرد. اما در روش دوم، الکتروموتور ثابت بوده و بخش هواساز (AIREND) قابلیت جابجایی دارد. در این حالت، AIREND روی صفحه‌ای نصب میشود که با استفاده از پیچ‌های تنظیم، می‌توان آن را روی شاسی بالا یا پایین برد تا میزان کشش تسمه‌ها تغییر کند.
اگر این سؤال برایتان پیش آمده که کدام روش بهتر است، باید گفت که روش دوم معمولاً عملکرد دقیق‌تر و دوام بیشتری برای کمپرسور فراهم می‌آورد.
در روش اول، چون الکتروموتور روی یک صفحه بزرگ و نسبتاً نازک نصب شده است، وزن زیاد موتور باعث میشود که این صفحه به مرور زمان تاب بردارد یا تغییر شکل دهد. در نتیجه، شفت و فولی الکتروموتور از حالت هم‌راستایی خارج می‌شوند و پس از حدود یک سال احتمال پارگی تسمه‌ها افزایش می‌یابد.
همچنین با گذشت زمان، این وضعیت باعث میشود صدای کمپرسور نیز از حالت طبیعی بیشتر شود و عملکرد کلی دستگاه تحت تأثیر قرار گیرد.
کالیبره کردن کمپرسور اسکرو
کالیبره کردن کمپرسور اسکرو به معنای انجام مجموعه‌ای از تنظیمات دقیق برای بهبود عملکرد دستگاه و افزایش دقت در فرآیند فشرده‌سازی هوا است. برای انجام این کار لازم است سه نوع تنظیم اصلی انجام شود که در جدول زیر به صورت خلاصه توضیح داده شده است:
| نوع تنظیم | توضیحات |
| تنظیم فشار کمپرسور اسکرو | پیش از تغییر فشار هوای خروجی کمپرسور، حتماً به دفترچه راهنمای دستگاه مراجعه کنید یا با واحد فنی و مهندسی شرکت سازنده تماس بگیرید. تنظیم نادرست فشار می‌تواند باعث کاهش عمر قطعات و اختلال در عملکرد دستگاه شود. |
| تنظیم دمای کمپرسور اسکرو | هدف از تنظیم دما این است که دستگاه هنگام فشرده‌سازی هوا بیش از حد گرم نشود و کمپرسور بتواند به شکل بهینه و پایدار کار کند. |
| تنظیم سرعت چرخش روتور و جریان هوا | این تنظیم یکی از پیچیده ترین مراحل کالیبراسیون است و نیاز به دانش فنی و تجربه کافی دارد. تنظیم درست سرعت و جریان هوا می‌تواند به شکل قابل توجهی مصرف برق را کاهش دهد و از استهلاک زودرس قطعات کمپرسور جلوگیری کند. |
نکات مهم هنگام تنظیمات کمپرسور اسکرو
کمپرسورهای اسکرو معمولاً با فشاری بین ۶ تا ۸ بار کار می‌کنند. این مقدار فشار بهصورت پیشفرض در کارخانه تنظیم شده و برای اکثر کاربردها مناسب است. با این حال، در برخی شرایط ممکن است کاربر بخواهد بر اساس نیاز خود، فشار کاری کمپرسور را تغییر دهد.
پیش از انجام هرگونه تغییر در فشار، لازم است به یک نکته مهم توجه کنید:
حتماً باید از حداکثر فشاری که مخزن توان تحمل آن را دارد و همچنین حداکثر فشاری که کمپرسور قادر به تولید آن است اطلاع داشته باشید. در صورتی که مقدار فشار تنظیم‌شده روی PLC از حد مجاز کمپرسور بیشتر باشد، ممکن است هواساز (AIREND) و الکتروموتور دستگاه دچار آسیب جدی شوند.
همچنین به یاد داشته باشید که نحوه تنظیم فشار در کمپرسورهای اسکرو، با توجه به مدل دستگاه و کد PLC به کاررفته در آن متفاوت است. بنابراین بهتر است قبل از هر تنظیمی، به دفترچه راهنمای دستگاه مراجعه کرده یا با کارشناسان فنی شرکت سازنده مشورت کنید تا از تنظیمات صحیح و ایمن اطمینان حاصل نمایید.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی تنظیمات کمپرسور اسکرو پرداختیم و نحوه تنظیم دقیق آن‌ها را از طریق کنترل پنل (PLC) آموزش دادیم. با انجام صحیح این تنظیمات، میتوانید عملکرد کمپرسور خود را بهینه‌تر، کم‌مصرف‌تر و با طول عمر بیشتر حفظ کنید. توجه داشته باشید که تنظیم درست این پارامترها نقش مهمی در کاهش استهلاک قطعات، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و بهبود راندمان کاری دستگاه دارد.
در صورت نیاز به مشاوره تخصصی، راهنمایی فنی یا خرید کمپرسورهای اسکرو باکیفیت، میتوانید از تجربه و خدمات یارا کمپرسور استفاده کنید. یارا کمپرسور با تکیه بر سال‌ها تجربه در زمینه طراحی، تولید و پشتیبانی کمپرسورهای صنعتی، همراه مطمئن شما در انتخاب و نگهداری تجهیزات هوای فشرده است.
سوالات متداول
چه زمانی باید زمان استندبای کمپرسور را کم یا زیاد کرد؟
اگر در طول روز بهطور مداوم از کمپرسور استفاده میکنید، بهتر است زمان استندبای را کاهش دهید تا دستگاه سریعتر به حالت کاری برگردد. اما اگر از کمپرسور بهصورت متناوب یا در فواصل زمانی طولانی استفاده میکنید، میتوانید مدت زمان استندبای را افزایش دهید تا دستگاه در زمانهای بیکاری، مصرف انرژی کمتری داشته باشد.
چه زمانی باید فشار کاری (باری) کمپرسور اسکرو را تغییر داد؟
در صورتی که تجهیزات و ماشینآلات شما به هوای فشرده با فشار بیشتری نیاز دارند، مقدار فشار کاری را افزایش دهید. اما اگر تجهیزات با فشار هوای کمتر هم عملکرد مطلوبی دارند، بهتر است فشار را کاهش دهید تا مصرف انرژی و استهلاک دستگاه کمتر شود.
اگر رمز عبور کنترل پنل کمپرسور را فراموش کنیم، چه باید کرد؟
در بیشتر کمپرسورهای اسکرو، رمزهای پیشفرض ۰۰۰۰، ۱۰۰۰، ۱۱۱۱ یا ۱۲۳۴ هستند. اگر هیچکدام از این رمزها کار نکرد، تنها راهش این است که با شرکت سازنده یا نمایندگی رسمی دستگاه تماس بگیرید تا رمز جدید را از طریق بخش فنی دریافت کنید.
